In de ban van Corona

Dit is geen tekst over een ontstane fiep (preoccupatie met een bepaald onderwerp).
Dit is geen tekst over genomen maatregelen (wat mag er wel/niet).
Dit is geen tekst over angst voor ziekte (hypochondrie).
Dit is wel een tekst over hoe de wereld zich in het autistisch spectrum is gaan bevinden, zonder diagnose.

In de afgelopen week is er veel gebeurd. Sinds zondag bleek plotseling het hele land gedrag te moeten gaan vertonen dat voor veel autisten de normaalste zaak van de wereld is: afstand houden bij sociale gebeurtenissen, geen handen geven, anderhalve meter minstens van elkaar af staan en je niet  begeven in groepen. Ook zo min mogelijk de deur uit gaan, anders dan voor werk of boodschappen.
Ineens is de wereld geworden zoals die voor veel autisten allang was.

Na de afkondiging van deze reeks van maatregelen ontstonden er zeer diverse reactiepatronen.
Er waren mensen die ontkenden dat het nodig was en besloten dat ze gewoon verder konden gaan met hun eigen leven. Zo zijn er ook autisten die ontkennen dat ze autisme hebben. (de feestjesgevers)
Er waren mensen die in zak en as raakten en volkomen verlamd raakten in hun gezonde denken en in haast op weg gingen om winkels leeg te kopen. Zo zijn er ook autisten die hun huis vol hebben staan met producten die ze nooit op zullen kunnen gebruiken. (de wcpapierhamsteraars)
Er waren mensen die onmiddellijk op zoek gingen naar oplossingen voor problemen die ze voorzagen. Zo zijn er ook autisten die pragmatisch reageren op elke noodsituatie. (de hand- en spandienstenleveraars)
Er waren ook mensen die de berichtgeving niet konden verwerken, er tijd voor nodig hadden, er niet direct mee om konden gaan. Zo zijn er veel autisten die boodschappen pas na een tijdje kunnen bevatten, tijd nodig hebben om het te gaan snappen. (de trage reageerders)
Er waren ook mensen die onmiddellijk braaf zich gingen gedragen volgens de voorgeschreven regels. Zo zijn de meeste autisten, regels zijn immers niet voor niets regels. (de brave hendrikken)

Inmiddels is de eerste week ongeveer voorbij en zijn de basale reacties langzaam veranderd in meer doordachte secundaire of zelfs tertiaire reacties.
Mensen komen langzaam weer tot zichzelf en hervinden zichzelf zoals ze waren voor het bericht over de verplichte 'social distancing'. De verdoving is wat verminderd, de eerste schrik is verdwenen, de paniekreacties maken plaats voor meer doordachte handelingen.
Dat maakt initiatieven los om mensen te helpen die zonder hulp verstoken kunnen raken van levensmiddelen. En er komen initiatieven om mensen die dreigen te vereenzamen op creatieve wijze het gevoel te geven dat er mensen zijn die om hen denken.

De doeners zijn weer veel aan het doen.
De handelingen zijn gericht op alles wat door het coronavirus en de genomen maatregelen ingewikkeld geworden is.
Alle televisie- en radioprogramma's die de actualiteit volgen hebben het coronavirus als hoofdthema. De obsessie met het thema neemt nu en dan groteske vormen aan. Er lijkt niets meer te bestaan buiten dat ene thema. En alle varianten op dat thema komen langs. Waar autisten vaak er op gewezen worden dat ze teveel over een bepaald thema doorgaan (doordrammen) en er teveel tot in detail over opmerken (detaildenken) en het geheel nogal uit het oog verliezen (geen overzicht), lijkt dat in dit geval gezond of toch minimaal vanzelfsprekend gedrag te zijn. We leven immers in crisis!

De denkers zijn weer veel aan het denken.
Hun gedachten cirkelen voornamelijk rondom het coronavirus dat bestreden en vooral voorkomen dient te worden. Ze bedenken oplossingen om het virus te voorkomen en ze verzinnen maatregelen die hetzelfde doel hebben. Kern van hun denken is een samenleving creëren die wijs omgaat met het virus en voorkomen zal dat de rampscenario's die geschetst zijn ook plaats zullen gaan vinden.
Waar autisten vaak te horen krijgen dat ze te eenzijdig zijn in hun denken (zwart wit denken) en te weinig oog hebben voor wat buiten hun interesseveld ligt (preoccupatie), lijkt dat in de afgelopen week vanzelfsprekend en voor de hand liggend gedrag te zijn. Er moet immers een crisis bezworen!

Nu de eerste week ongeveer voorbij is zijn mijn basale reacties allemaal doorlopen (verlammende angst, grote denkchaos vanwege de onvoorziene veranderingen, wanhopige dagen om weer te kunnen leven, kalmerende methoden toepassen om helderheid te hervinden) en heb ik weer ruimte gevonden in mijzelf om mijn gedachten zo te ordenen dat ik er woorden aan kan wagen die een samenhang vinden in deze tekst.

Wat mij al een paar dagen bezighoudt is de vanzelfsprekendheid waarmee de meeste mensen in dit land de afgekondigde maatregelen over zich laten komen en zich er naar weten te voegen. En dwars daar doorheen de stromingen van mensen die door diverse oorzaken zich helemaal niet neer wensen te leggen bij wat er gaande is.
En dan specifiek nog de groep mensen die rechtstreeks geraakt worden door alle maatregelen en zonder hulp verder moeten worstelen in een bestaan dat voor hen toch al verre van licht was.

En dan is er nu ook nog de verontrustende beweging ontstaan van mensen die menen dat ten behoeve van het voorkomen van het ziek worden door het coronavirus alles geoorloofd is, ook het wegnemen van vrijheden en het via mogelijkheden van hedendaagse techniek monitoren of mensen zich wel houden aan de afgedwongen afspraken.
Het is een verwarrende wereld aan het worden.

Enerzijds meer rust op een dagelijkse basis.
Anderzijds toenemende onrust vanwege de onduidelijkheid van de duur van de genomen en nog te verwachten maatregelen.
En dan ook nog de onmogelijkheid om ontspannende activiteiten te gaan plannen, zoals bibliotheek- of museumbezoek, danwel vakantieplannen ontwikkelen of andere toekomstgerichte gedachten te vormen.

We leven in zware tijden.
We zijn in de ban van Corona.