zaterdag 18 maart 2017

Mijmeringen op een gedenkdag

In de afgelopen pakweg 25 jaar is de wereld danig veranderd.
Zo'n 25 jaar geleden was het nog lang niet voor iedereen gebruikelijk om een persoonlijk beeldscherm te hebben, laat staan meer dan 1.
Een tv kende elk huishouden wel, ook in kleur (ja ooit was dat zelfs een nieuwigheid!) en soms op meerder kamers.
Een computer begon meer voor te komen, maar was nog een soort van futuristisch ding dat de meeste mensen best konden missen.
In die wereld leefde mijn broer.

Onwetend van de wereld waar ik nu in leef.
Onwetend van een wereld waar je elkaar dankzij nieuwe technieken kunt bereiken via tekst en/of beeld op alle willekeurige plekken van de aardbol (nou ja, noordoostfriesland blijft lastig, maar in principe kan het overal op aarde).
Onwetend van een wereld waar mensen elkaar via twitter en Facebook en LinkedIn kunnen bereiken (de media die ik actief benut), en via Tinder, Instagram en Pinterest via beelden kunnen vinden (de media waar ik zonder kan, aangezien ik van tekst ben en minder van beeld).

Mijn broer was een kind van zijn tijd. Had hij nog geleefd, dan had hij zijn tijd verdeeld tussen alle verschillende media en was in contact getreden met de hele wereld. Had in die wereld zijn mondje weten te roeren en zijn stempel kunnen achterlaten.
Nu is hij slechts een naar nieuwsberichtje gebleven in de nadagen van een lange sombere winter in het jaar 1996.
Het berichtje kwam op de radio. Dat medium bestond al en zal ook wel nooit verdwijnen.
Het berichtje kwam in de krant. Dat medium bestond al en zal ook wel nooit verdwijnen, al is de vorm behoorlijk aan het wijzigen, nu nieuwe technieken digitale opties mooier en voordeliger maken dan dagelijks een papieren exemplaar aan de abonnees bezorgen door weer en wind.
We houden niet zo van weer en wind.
We verstoppen ons liever in afgesloten blokken waar we achter vierkante of rechthoekige schermpjes verdwijnen.
De wereld waar dingen nog rond zijn is aan het verdwijnen. De wereld waar dingen zich oneindig herhalen en dan weer als nieuw tevoorschijn komen omdat zo het leven nu eenmaal in elkaar steekt, begint buiten beeld te raken.
De wereld waar mensen nog voelen dat ze met elkaar verbonden zijn en voor elkaar van betekenis zijn en voor elkaar behoeften en verlangens kunnen vervullen is een wereld die meer en meer slechts in mijn herinnering lijkt te bestaan.
Niet dat ik somber ben over de wereld. Er is veel goeds in te ontdekken. Het is slechts de focus die zich maar al te makkelijk verplaatst naar het negatieve dat er ook te ontdekken is. En steeds eenvoudiger te vinden is, dankzij de vele beschikbare beeldschermen van  deze tijd, waar we met graagte gebruik van maken.
De beeldschermen ver'dommen' ons. Maken ons tot slaven van een wereld die pakweg 25 jaar geleden nog van ons was en intussen van de techniek is geworden. De techniek die ons zogenaamd vooruit wil helpen, maar in de vaart der mogelijkheden over het hoofd ziet dat de menselijke mate ritme, regelmaat en bovenal rust behoeft. Rust die niet roest, maar het hoofd ontruimt van ongewenste binnendringende gedachten die als giftige adders uit gladde maaivelden hun geniepige tong naar boven steken en ons hoofd vervuilen met wat ons naar beneden trekt, het moeras in.
In het moeras is het gevaarlijk. Daar huizen de muggen die ons platspuiten met ander gif, dat ons oneindige krabbehoeften bezorgt of nog ergere klachten waar een mens dood aan zou gaan, als hij niet al in de moerassige bodem weggezonken was, zonder hoop op redding, van hogerhand, of middels het eigen gezonde verstand dat de pollen niet voor stapstenen aan zou zien en het pad zou zoeken waar voeten veilig landen kunnen.
We hebben houvast nodig in deze wereld. Dat is niet anders dan pakweg 25 jaar geleden. De mens is namelijk niet veranderd, het is slechts de wereld waarin die mens zich bevindt die aan verandering onderhevig is.
Niet de mens is de verandering, het zijn de dingen waar de mens zich aan overgeeft en aan toevertrouwt die de verandering in gang zetten en in richtingen brengen waar de mens amper nog wat over te zeggen heeft.

Mijn broer kende deze wereld niet.
Maar hij had wel 1984 van George Orwell gelezen.
En 1984 overleefd, zonder dat er iets van uitgekomen leek te zijn.
Mijn broer kende zijn eigen wereld. En zag de kleine subtiele veranderingen die hij niet kon bevatten als behorend bij zijn wereld.
Die kleine dingen zijn een eigen leven gaan leiden in de afgelopen pakweg 25 jaar. Ze zijn tot enorme proporties uitgegroeid.
De aarde is gaan trillen onder de subtiele kleine veranderingen die de mens dacht te kunnen aanbrengen in de bodemsamenstelling. Het was maar gas toch? Gas is toch eigenlijk gewoon lucht? n lucht kan toch overal zijn? En dus kan gas toch gewoon uit de grond gehaald?
Nee dus, weten we intussen.

En zo zijn er vele vele gaswinningen aan te wijzen in onze wereld. De wereld van na 18 maart 1996.
Ik gun mijn broer zijn rust van harte.
Hij had groot gelijk dat hij deze wereld niet meer de zijne noemde.
Hoezeer hij ook een verandering had kunnen zijn in deze wereld.