zondag 27 oktober 2013

Naamgevers

Het allereerste dat van belang is als je iemand ontmoet is de vraag die op je lippen branden kan als je geheugen die gegevens slecht opslaat wegens een ernstig of luchtig geval van prosopagnosie, hoe heet ie ook alweer? Behoor ik dat te weten of is er een reden dat ik het (nog) niet weet? En als ik het wel weet hoe was ook al weer de context van die naam? 

Naamgevers zijn bij toevalligheid weleens zeer adequaat in het geven van namen, zodat er kleine mensen rondlopen met de naam 'Klein' en grote mensen met de naam 'de Groot'. Uiteraard kan hier ook ironie een beduidende rol spelen, wanneer kleine mensen 'de Groot' dragen als naam en grote mensen 'Klein' genoemd worden. Veel zeggen namen van geslacht dan ook niet over de drager dezes, uitzonderingen daargelaten. 

Voornamen is een gans ander verhaal, daar hebben een of meer mensen een duidelijke hand in gehad, die generaties lang doorgegeven kan zijn, van hand tot hand gegaan als het ware, of gevonden op een willekeurige plek die tot de verbeelding sprak. 
Die namen zijn daarmee meer eigen dan wat we eigennaam plegen te noemen. Voornamen zijn naar wens en inzicht aan te passen, om te vormen, in te korten of te verlengen, al naar gelang de band die met de eigen voornaam ontstaan is in de loop der geschiedenis met juist die naam.

Voor het veranderen van eigennamen zijn meer voeten in de aarde nodig. Onmogelijk zijn dergelijke handelingen niet, getuige de veranderingen die plaatsvinden in het dagelijks bestaan. Wat daarbij wel opvalt is het wonderbaarlijke aspect dat verbanden tussen mensen de naamgeving beïnvloeden. 

Naamgevers geven namen slechts uit handen als daar zwaarwichtige redenen voor zijn en laten pas los van dergelijke namen als ook daarvoor zwaarwichtige redenen zijn. Dan gaat het uit de aard der zaak met name om achternamen, die wel of niet tot de eigennamen gerekend kunnen worden. Eigennamen die gegeven zijn aan een ander blijven eigennamen en daarmee eigendom van de rechtmatige eigenaar van de eigennaam. Verwonderlijk? Voor de helft van de mensheid ongetwijfeld enigszins verwarrend, dergelijke opmerkingen die hen nooit raken zullen. Voor de andere helft van de mensheid een gegeven dat het dagelijks bestaan veranderen kan en doet zodra verbanden tussen mensen dusdanig wijzigen dat eigennamen weer tot eigendom verworden en anderen er afstand van nemen. 

Naamgevers zijn vrij in hun keuzen tot het geven van namen aan wie dan ook onder welke omstandigheid dan ook. Naamdragers hebben in het geheel genomen minder vrijheid daarover. Wat in zekere zin een merkwaardige zaak is, gezien het gegeven dat de gewoonte is een ieder naar de naam te vragen die gedragen wordt. Zou het wellicht verstandiger zijn te vragen naar de naam die gegeven is? 
En aan wie die gegeven is? Aan zichzelf of aan een ander? Als baken of als anker? Als bekrachtiging of als verankering? 

Naamgevers en naamdragers, opperste harmonie is onwaarschijnlijk, tenzij de drager en gever van het mannelijk geslacht is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten